Quantumtechnologie belooft een grote sprong voorwaarts te zijn voor sensoren, communicatie en rekenkracht voor unieke problemen. Maar de toekomst van deze technologie brengt ook onzekerheden. Deze brachten we in kaart met wetenschappers, startups, potentiële eindgebruikers en de overheid. Op basis daarvan schetsten we voor Zuid-Holland verschillende scenario’s. Daarmee helpen we beleidsmakers zich voor te bereiden op quantumtechnologie.

De aanleiding

Zuid-Holland is een internationale hub voor onderzoek en ontwikkeling van quantumtechnologie, met Delft als epicentrum. De regio heeft hoge verwachtingen van deze technologie. De beloften lopen uiteen van optimalisatie voor energienetwerken tot het ontwerpen van nieuwe medicijnen en materialen. En van op de centimeter nauwkeurige navigatie met sensoren tot niet onderschepbare communicatie. Daarom is het tijd om na te denken over de korte- en langetermijnmogelijkheden. De regio wil in kaart brengen wat de consequenties zijn als ze de ontwikkeling van deze technologie aanjagen en welke interventies ze het beste kan plegen om optimaal te profiteren van quantumtechnologie.

Het proces

In een scenariostudie is het proces net zo belangrijk als het resultaat. De juiste groep betrokkenen denkt na over de grootste onzekerheden. Daarna gaan ze met elkaar in discussie over de consequenties. En uit die reacties ontstaan verhaallijnen die een mogelijke toekomst beschrijven.

Om de regio goed voor te bereiden op de ontwikkeling van quantumtechnologie, hebben wij ze geholpen door verschillende scenario’s te schetsen. Daarin hebben we extreme toekomstbeelden uitgewerkt. Met die scenario’s kunnen beleidsmakers een gezamenlijk perspectief ontwikkelen over wat er op ze af komt. Vervolgens organiseerden we gesprekken en gezamenlijke sessies zodat we met hulp van ieders unieke expertise de verhaallijnen verder konden vullen.

Resultaten en advies

Uit de discussie over de toekomst kwamen twee grote onzekerheden:

1. Hoe breed toepasbaar wordt quantumtechnologie?
2. Wat wordt het effect van internationale relaties op de ontwikkelingsrichting van quantumtechnologie?

Deze onzekerheden gebruikten we om samen met de experts vier ‘extreme’ scenario’s uit te werken. Daarbinnen keken we naar de effecten van quantumtoepassingen en internationale relaties. Een van de scenario’s omschrijft bijvoorbeeld dat wanneer er veelbelovende quantumtechnologische toepassingen zijn, overheden die als strategisch instrument kunnen inzetten. Bijvoorbeeld in een richting van defensie en nationale veiligheid. Een ander scenario verkent een meer open wereldmarkt waarin slechts beperkte quantumtechnologische toepassingen bestaan. Resultaat daarvan kan dan zijn dat op maar een paar plekken in de wereld waardeketens ontstaan waar quantumtechnologie een echte impact heeft.

Deze en andere scenario’s maken beleidsmakers bewust van de vele mogelijkheden. En het helpt ze om in het ontwerp van interventies rekening te houden met onzekerheden. Dankzij de scenariostudie heeft Zuid-Holland een koers kunnen kiezen en prioriteiten geformuleerd voor het quantum-ecosysteem. Inmiddels zijn ze gestart met een actieplan gebaseerd op de scenario-inzichten.

Lees het volledige rapport: “De impact van quantum: Scenario’s voor de toekomst van quantumtechnologie in Zuid-Holland”.