Een werkgroep onder leiding van Rein Willems (oud-topman Shell Nederland) heeft in het voorjaar van 2014 een actieplan opgesteld voor het versterken van de chemiecluster Eemsdelta. Dit gebeurde op verzoek van het kabinet en de provincie Groningen. Directe aanleiding was de aangekondigde sluiting van aluminiumchemiebedrijf Aldel in Delfzijl, die een grote impact heeft op de economie en de werkgelegenheid in de regio. In de werkgroep waren de belangrijkste landelijke en regionale stakeholders vertegenwoordigd: de ministeries van EZ, Financiën, SoZaWe en IenM, provincie Groningen, SBE (Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta) en lokale organisaties als Groningen Seaports, de beheerders van de haven van Delfzijl, de Eemshaven en aangrenzende industrieterreinen.

Om de regio en het chemiecluster te versterken heeft de commissie-Willems een langetermijnvisie tot 2030 geformuleerd met als voornaamste thema’s: werkgelegenheid, verduurzaming, kennisontwikkeling en innovatie. In zijn actieplan pleit de werkgroep voor meer samenwerking tussen bedrijven, overheden en kennisinstellingen en doet daarvoor concrete aanbevelingen, waaronder:

• Het versnellen van gereed liggende projecten, incl. het opstellen van een regionale investeringsregeling en het wegnemen van belemmeringen in de regelgeving;
• Het organiseren en versterken van gemeenschappelijke utilities;
• Het acquireren van nieuwe bedrijven;
• Het opzetten van een gezamenlijke onderzoekagenda.

Het actieplan heeft geresulteerd in het Industrie Convenant Eemsdelta 2016-2020 dat in juli 2016 door de verschillende betrokken partijen is ondertekend. Ook investeren drie bedrijven nu in uitbreiding van hun activiteiten.

Vraag

Willems: “Kabinet en provincie willen laten zien dat ze de problematiek serieus nemen. Daarom wilden ze van ons binnen 5 tot 7 weken een realistisch perspectief. Het is krap maar het kan. Dan heb je wel een partij nodig die weet hoe je zo’n traject moet managen en die ons kan voeden met inzichten en creativiteit. Daarom heb ik Birch gevraagd de werkgroep bij zijn werkzaamheden te ondersteunen. Ik had eerder met hen gewerkt en weet dat zij dit kunnen.”

Bijdrage Birch

Birch heeft zowel een praktische en procesmatige als een inhoudelijke rol vervuld. De eerste actie bestond uit het formeren en bemensen van thematische sub-werkgroepen, het benoemen van de thema’s en een planning. Parallel is een lijst opgesteld van ondernemers, overheden, kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties en andere stakeholders. Deze betrokkenen zijn intensief geïnterviewd over thema’s als werkgelegenheid, verduurzaming, diversificatie, innovatie, (nieuw) ondernemerschap, en andere noodzakelijke randvoorwaarden voor een sterkere economische structuur. Birch heeft de contactpersonen benaderd, de gesprekken gepland en inhoudelijk voorbereid, en de uitkomsten verwerkt tot een eerste concepttekst van het advies. In enkele sessies is hieruit het definitieve actieplan voortgekomen.

Over de rol van Birch

Willems: “Birch heeft in dat korte tijdsbestek uitstekend werk verricht, zowel inhoudelijk als in het proces. Ze hebben de gesprekken inhoudelijk uitstekend voorbereid en de werkgroep voorzien van inzichten, ideeën en creatieve oplossingen. Het proces hebben ze strak gemanaged. De subwerkgroepen, direct al beginnen met schrijven, de momenten van afstemming; het heeft gewoon efficiënt en effectief gewerkt. Mede omdat zij zo snel en effectief werken, hebben we onze opdrachtgevers een gedegen actieplan kunnen aanbieden. Het is goed om te zien dat ons actieplan heeft geleid tot het convenant dat de partijen in 2016 hebben gesloten.”