De gemeente Helmond heeft Birch verzocht om ondersteuning bij het bepalen van haar toekomstige positie bij de doorontwikkeling van de Automotive Campus. De gemeente wil een sterke publiek-private samenwerking als basis voor de doorontwikkeling. 

De aanleiding

Het afvallen van een belangrijke private partner bij de doorontwikkeling van de Automotive Campus maakte het noodzakelijk om op een nieuwe manier naar de governancestructuur te kijken. De gemeente had hierbij de voorkeur voor een publiek-private samenwerking. Birch is gevraagd om op basis van brede analyse een advies uit te brengen over de invulling van de publiek-private governancestructuur die maximaal moet bijdragen aan het bouwen van een succesvolle campus en bijbehorend ecosysteem. Tot de opdracht behoorde ook dat Birch het advies zou doorvertalen in een businesscase. Aangevuld met een organisatiestructuur en een gedetailleerde beschrijving van verantwoordelijkheden. 

 Op korte termijn was het tevens noodzakelijk om tot een norm te komen die bepaalt welke bedrijven en organisaties zich mogen vestigen op de campus. Er lag al een aantal aanvragen waarvoor men niet kon wachten op de uitwerking van de nieuwe governancestructuur 

Proces

Het basisprincipe in het proces was het zoveel mogelijk gebruiken van de expertise die bij de gemeente Helmond aanwezig is. De campus is al lange tijd een belangrijk gemeentelijk dossier en brede kennis van de context is van groot belang om tot de beste besluiten te komen. Daarom hebben we een kernprojectgroep geformeerd die regelmatig samenkwam in werksessies om samen belangrijke onderdelen te doorgronden en daarnaast tussenproducten van feedback te voorzien. 

We hebben ervoor gekozen om het proces in tweeën te delen. Het eerste onderdeel was het opstellen van het al genoemde afwegingskader op basis waarvan nieuwkomers zich wel of niet kunnen vestigen op de campus. Het tweede gedeelte van de opdracht betrof een advies over de governancestructuur en de rol van de gemeente Helmond hierin.  

Medewerkers van Birch startten met het proces door interviews af te nemen bij vijf zogenoemde referentiecampussen. Zodoende haalden we ervaringen en best practices op voor zowel het afwegingskader als de aansturing van de campus. Daarna hebben we op basis van deze vraaggesprekken en onze eigen expertise een concept-afwegingskader opgesteld. Dit voorlopige kader hebben we samen met een projectgroep van experts van de gemeente getoetst op bruikbaarheid in de praktijk. Hierbij gebruikten we reële casussen uit heden en verleden. 

Voor het opstellen van de governancestructuur hebben we uiteraard ook gesproken met de belangrijkste stakeholders op de Automotive Campus. De uitkomsten van alle gesprekken die we gevoerd hebben namen we als basis om modellen uit te werken voor de publiek-private samenwerking. Deze modellen vulden we aan met een schets van de consequenties van elk model voor de aansturing van de campus en de rol van de gemeente Helmond. Hier hebben we onderscheid gemaakt tussen de taken van de campusorganisatie en bestuurlijke verantwoordelijkheid. Ook hebben we onderscheid gemaakt tussen ‘hardware’ (het grondbezit) en de ‘software’ (de campusorganisatie en het ecossysteem).  

Een laatste onderdeel van ons rapport was een advies voor een voorkeursmodel. We hebben dit uitgewerkt tot een organisatiestructuur met verantwoordelijkheden en bijbehorende businesscase. Op basis van het advies heeft het college van burgemeester en wethouders een besluit genomen over de rol van de gemeente Helmond en dit voorgelegd aan de gemeenteraad. 

Resultaat

Het resultaat van dit project is een transparant onderbouwd advies op basis waarvan de verantwoordelijke wethouder en de burgemeester hun keuze konden maken inzake de inrichting van de governancestructuur en de rol van de gemeente Helmond. De gemeente heeft ons advies gevolgd en heeft ervoor gekozen om de komende jaren een sturende rol te spelen bij de doorontwikkeling van de Automotive Campus. De gemeente houdt eigen grond in bezit en blijft zowel in de ‘software’ als ‘hardware’ invloed uitoefenen. Daarnaast is er een afwegingskader opgeleverd dat intussen al gebruikt is bij besluitvorming over het wel of niet toelaten van nieuwe bedrijven op de campus.  

Na de besluitvorming is de gemeente aan de slag gegaan om met de belangrijkste stakeholders verdere invulling te geven aan de doorontwikkeling van de Automotive Campus en een gedeelde toekomstvisie op te stellen.